درمان نازایی با جراحی لاپاراسکوپی چگونه است؟ از آن میتوان برای پیدا کردن و درمان عارضههایی نظیر کیست، چسبندگی، فیبروئید، آندومتریوز و عفونت استفاده کرد که ممکن است باعث ناباروری شده باشد.
درمان نازایی زنان با لاپاراسکوپی
همچنین پزشک هنگام این عمل میتواند در صورت نیاز، مشکل را درمان یا بافتهای مورد نظر را خارج کند. در مواردی که پزشک نتوانسته است از طریق آزمایشها یا هیستروسکوپی مشکل ناباروری را تشخیص دهد، ممکن است برای بررسی بیشتر این روش را توصیه کند. برای درمان نازایی به کمک لاپاراسکوپی معمولاً در صورت وجود موارد زیر برای درمان نازایی زنان تجویز میشود:
- برای بررسی و خارج کردن تودههای غیرطبیعی مثل تومور در شکم یا لگن
- بررسی و درمانآندومتریوز
- بررسی و درمانحاملگی خارج رحم
- بررسی و درمان عفونتها و بیماری التهابی لگن (pid)
- بررسی و درمان عارضههایی مانند کیست تخمدان، چسبندگی و فیبروئید
- برای نمونهبرداری از بافت رحم یا تخمدان
- بررسی و درمان مشکل لولههای رحم
آمادگی پیش از لاپاراسکوپی برای درمان نازایی
پزشک یا پرستاران معمولاً پیش از عمل، توصیههای لازم برای آمادگی جهت عمل را در اختیار شما قرار میدهند. لازم است به دقت به آنها توجه و عمل کنید. آنها به شما توصیه میکنند که پیش از انجام لاپاراسکوپی بهتر است ۱۲ ساعت چیزی نخورید. در روز عمل ممکن است لازم باشد دو ساعت زودتر به بیمارستان مراجعه کنید. فراموش نکنید که هنگام آماده شدن برای عمل، زیورآلات، عینک یا لنز خود را درآورید. ممکن است از داروهایی جهت تخلیۀ روده برای شما تجویز شود که مطابق دستور قبلی، احتمالاً باید چند ساعت یا یک روز پیش از لاپاراسکوپی برای درمان نازایی آنها را مصرف کنید.
لازم است همسر، یکی از آشنایان یا دوستانتان در روز عمل کنار شما باشد تا بتواند شما را همراهی و سپس به منزل برساند. برای بررسی مشکلاتی که ممکن است این عمل را تحت تأثیر قرار دهد، قبل از شروع عمل سونوگرافی، سیتیاسکن یا mri و همچنین آزمایشهای خون و ادرار برای شما تجویز میشود. نتایج با این آزمایشها، مشکلاتی مثل عفونت یا سرطان را بررسی میکند که میتواند این عمل را تحت تأثیر قرار دهد. لازم است در صورت وجود موارد زیر قبل از انجام این جراحی ، پزشک خود را در جریان بگذارید:
- فتق شکم
- سرطان یکی از اندامهای شکمی
- سابقۀ جراحی در ناحیۀ شکم
- مصرف هر نوع دارو یا وجود حساسیت دارویی
- مصرف داروی رقیقکنندۀ خون مثل آسپیرین یا وارفارین
- در صورت باردار بودن یا امکان بارداری
روند انجام لاپاراسکوپی برای درمان نازایی را بدانید!
این جراحی توسط یک جراح یا پزشک متخصص زنان انجام میشود و در بیمارستان انجام میشود. برای انجام این عمل معمولاً از بیهوشی کامل استفاده میشود، اما ممکن است به تشخیص پزشکان از انواع دیگر بیحسی مثل بیحسی نخاعی یا اسپاینال نیز انجام شود. حدود یک ساعت پیش از عمل جراحی باید مثانۀ شما خالی باشد. مایعات و دارو از طریق تزریق وریدی یا همان iv، وارد بدن شما خواهد شد. همچنین ممکن است به شما داروی آرامبخش داده شود.
پس از بیهوشی یا بیحسی اسپاینال، معمولاً لولۀ تنفسی و سوند برای فرد گذاشته میشود. سپس یک تا سه برش را در شکم و در محدودۀ ناف ایجاد میشود و برای ایجاد فضای کافی برای کار، با وارد کردن دستگاهی گاز دیاکسید کربن را وارد شکم میکنند تا شکم پر از باد شود. این گاز با جدا کردن دیوارۀ شکم از اندامهای داخلی، این امکان را میدهد که به وضوح دیده شوند. سپس لاپاراسکوپ را وارد شکم میکنند تا اندامهای مورد نظر بررسی شود. برای برداشتن نمونۀ بافت، درمان بخش آسیبدیده یا تخلیۀ کیست ممکن است پزشک از ابزارهای دیگری کمک بگیرد. ممکن است برای انجام آسانتر این عمل، لاپاراسکوپ به لیزر مجهز شود.
پس از اتمام عمل، تمامی ابزارها را خارج میکنند و گاز داخل حفرۀ شکمی خارج میشود. سپس محل جراحی را بخیه میزنند و بانداژ میکنند. جای زخم در این جراحی بسیار کوچک است و پس از مدتی خوب خواهد شد. عمل بسته به کارهایی که انجام میشود، ۳۰ تا ۹۰ دقیقه طول میکشد، اما اگر هنگام عمل، عارضهای مثل آندومتریوز مشاهده و درمان شود، ممکن است بیش از این مدت طول بکشد. پس از عمل به مدت دو تا چهار ساعت در بخش ریکاوری خواهید بود. فعالیتهای روزمرۀ خود را معمولاً میتوانید روز بعد از عمل شروع کنید، اما باید تا یک هفته از فعالیت زیاد یا ورزش کردن پرهیز کنید.
چه زمانی درمان نازایی زنان با لاپاراسکوپی توصیه میشود؟
پزشک شما ممکن است عمل جراحی لاپاراسکوپی را برای تشخیص علت ناباروری توصیه کند. معمولا، این جراحی زمانی انجام میشود که تمام آزمایشات دیگر ناباروری انجام شده است، و یا اگر علائم انجام آزمایش دیگری را میطلبد. با این حال لاپاراسکوپی نباید مرتبا انجام شود.دلایل احتمالی که ممکن است پزشک شما لاپاراسکوپی تشخیصی را توصیه کند عبارتند از:
- در هنگام مقاربت جنسی درد دارید.
- در زمان قاعدگی دچار درد شدید یا در زمانهای دیگر دچار درد لگن میشوید.
- اندومتریوز متوسط تا شدید مشکوک است.
- بیماری التهابی لگن یا چسبندگی شدید لگن مشکوک هستند.
- پزشک شما مشکوک به حاملگی خارج رحمی است (که اگر بدون درمان باقی بماند، ممکن است مرگبار باشد).
اغلب (اما نه همیشه)، اگر جراحی تشخیصی مشکلات را شناسایی کند، جراح زنان مجبور خواهد شد مشکل را بلافاصله ترمیم، حذف، و یا در غیر این صورت درمان کند. جراحی لاپاروسکوپی برای درمان بعضی از علل ناباروری زنان به صورت جراحی مورد استفاده قرار میگیرد. پزشک شما ممکن است در موارد زیر جراحی را توصیه کند.
- هیدروسالپینکس مشکوک باشد. این وضعیت یک نوع خاص از انسداد لوله فالوپ میباشد. از بین بردن لوله آسیب دیده میتواند میزان موفقیت IVF را بهبود بخشد.
- رسوبات اندومتری باعث کاهش باروری شما میشود. این بحث جنجال برانگیزی است؛ برخی پزشکان میگویند که تنها در صورتی که دچار درد هستید، برداشتن اندرومتر قابل انجام است و سایر پزشکان معتقدند که این عمل میتواند میزان موفقیت بارداری را بهبود بخشد، حتی اگر درد لگن مشکلی برای شما نباشد.
- ممکن است جراحی بتواند لوله فالوپ را رفع انسداد یا ترمیم کند (بستن لوله رحی). هنگامی که صحبت از ترمیم لولههاست میزان موفقیت بسیار متفاوت میباشد. اگر IVF قرار است بعد از عمل جراحي انجام شود، پس بهتر است یک راست به سراغ IVF برويد. اگر زنی جوان است و همه عوامل دیگر باروری، خوب به نظر میرسد، ترمیم جراحی ممکن است برای اولین گام ارزش داشته باشد.
- کیست تخمدان مشکوک به عامل درد و یا انسداد لولههای فالوپ است. گاهی اوقات، تخلیه کیست با سوزن تحت هدایت سونوگرافی بهتر است. برداشتن کیست تخمدان بزرگ ممكن است عملکرد تخمدان شما را كاهش دهد. پزشک شما باید این مسئله را با شما در میان بگذارد.
- فیبروم باعث درد است، که حفره رحم را بدشکل یا لولههای فالوپ را مسدود میکند.
- شما سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) دارید و پزشک شما توصیه میکند مته زنی تخمدان را انجام دهد. مته زنی لاپاروسکوپی تخمدان شامل ایجاد سه تا هشت حفره کوچک در تخمدان است. در زنان مبتلا به PCOS که با داروهای باروری تخمک گذاری نمیکنند، این روش میتواند آنها را به تخمک گذاری ترغیب کند دهد. با این حال، خطرات ممکن است بیش از منافع باشد، و استفاده از آن بحث برانگیز است.
درمان نازایی زنان به کمک لاپارسکوپی چگونه انجام میشود؟
- لاپاروسکوپی برای درمان نازایی زنان در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. در حالی که گاهی اوقات ممکن است یک لاپاراسکوپی تشخیصی در یک مرکز بالینی باروری انجام شود، این کار توصیه نمیشود. در مطب، اگر چیزی در طی این فرآیند یافت شود، باید برای ترمیم این روش را دوباره در یک مرکز بیمارستانی انجام دهید.
- پزشک شما به شما دستورالعملهایی در مورد نحوه آماده شدن برای جراحی را ارائه میدهد. احتمالا به شما گفته میشود که ۸ ساعت یا بیشتر قبل از عمل جراحی برنامه ریزی شده، چیزی نخورید و نیاشامید و ممکن است به شما توصیه شود آنتی بیوتیک مصرف کنید.
- هنگامی که به بیمارستان میروید، IV دریافت خواهید کرد که از طریق آن مایعات و داروهای لازم برای کمک به آرام شدن شما ارائه خواهد شد. متخصص بیهوشی ماسکی را روی صورت شما قرار میدهند و بعد از تنفس گازی با بوی گندم شیرین برای چند دقیقه به خواب میروید.
- هنگامی که بیهوشی اثر میکند، پزشک یک برش کوچک در اطراف شکم شما ایجاد میکند. از طریق این برش، یک سوزن برای پر کردن شکم شما با گاز دی اکسید کربن استفاده میشود. این کار فضایی را فراهم میکند که امکان مشاهده اندامها و حرکت ابزار جراحی را برای پزشک شما ایجاد مینماید.
- هنگامی که شکم شما با گاز پر میشود، جراح لاپاراسکوپ را از طریق برش وارد کرده و اندامهای اطراف لگن بررسی میکند. جراح همچنین ممکن است بافت بیوپسی را برای آزمایش بردارد.
- گاهی اوقات دو یا سه برش کوچک دیگر ایجاد میشود تا دیگر ابزارهای نازک جراحی بتوانند برای انجام ترمیم و یا حرکت اندامها به اطراف برای دید بهتر استفاده شوند.
- جراح به صورت بصری اندامهای لگن و اندامهایهای شکمی اطراف را ارزیابی میکند. او به دنبال وجود کیست، فیبروم، بافت اسکار یا چسبندگی و رشد اندومتر خواهد بود. همچنین به شکل، رنگ و اندازه اندامهای تولید مثل نگاه خواهد کرد.
- ممکن است رنگی از طریق دهانه رحم تزریق شود، تا جراح بتواند باز بودن لولههای فالوپ را ارزیابی کند.
- حتی اگر هیچ علائمی از اندومتریوز یا سایر مشکلات پیدا نشود، ممکن است جراح نمونه ای از بافت را که باید آزمایش شود، خارج نماید. گاهی اوقات اندومتریوز بسیار خفیف میکروسکوپی است و توسط چشم غیر مسلح با دوربین لاپاراسکوپی قابل مشاهده نخواهد بود.
- اگر حاملگی خارج از رحم مشکوک باشد، جراح لولههای فالوپ را برای بررسی حاملگی غیرطبیعی ارزیابی میکند.
