از الف تا ی عمل سزارین

از الف تا ی عمل سزارین که باید بدانید!

جراحی سزارین روشی برای زایمان می باشد. در جراحی سزارین به بیهوشی موضعی برای پیشگیری از درد نیازمندیم. برش سزارین ممکن است به صورت عمودی یا افقی روی شکم انجام شود. برش بعدی با هدف رسیدن به رحم و خارج ساختن جنین و جفت انجام می شود. در طول جراحی سزارین ممکن است جراحی های دیگری مانند بستن لوله های فالوپ نیز انجام شود. در مقاله از الف تا ی عمل سزارین ابتدا به منظور شرح مراحل عمل سزارین باید بدانید خط وریدی در دست و بازوها کار گذاشته می شود تا محلول الکترولیت تزریق شود. برای پیشگیری از ابتلا به عفونت بعد از عمل نیز از آنتی بیوتیک وریدی استفاده می شود. در طول مراحل عمل سزارین فشار خون، ضربان قلب و مقدار اکسیژن مرتبا اندازه گیری می شود.

از الف تا ی عمل سزارین

بیهوشی:

بیهوشی از اولین مراحل عمل سزارین می باشد. دو نوع بیهوشی در طول انجام سزارین استفاده می شود: موضعی و جنرال. در صورت موافقت بیمار معمولا از بی حسی منطقه ای استفاده می شود. بی حسی اپیدورال و اسپینال در نزدیکی ستون فقرات تزریق می شود این ترکیبات به بی حسی در شکم و پاها کمک می کند در نتیجه حین جراحی مادر بیدار خواهد بود اما دردی را احساس نمی کند. بیهوشی جنرال منجر به القای حالتی از ناهشیاری می شود. این بدان معنی است که در طول مراحل عمل سزارین مادر در حالتی مانند خواب قرار خواهد داشت. در این شرایط برای کمک به تنفس مادر ممکن است لوله ای در گلو قرار دهند. بیهوشی جنرال در مقایسه با بی حسی اپیدروال و اسپینال خطرات بیشتری را در پی دارد زیرا نیاز به استفاده از لوله تنفس وجود دارد همچنین ممکن است داروهای به کار رفته بر نوزاد تاثیر گذارد. در مراحل عمل سزارین معمولا از بی حسی منطقه ای استفاده می شود زیرا مادر در طول جراحی بیدار است و می تواند از حمایت خانواده برخوردار شده، زایمان را تجربه کرده و پس از تولد فورا نوزاد خود را در آغوش گیرد. همچنین بی حسی منطقه ای در مقایسه با بیهوشی جنرال کم خطرتر نیز می باشد. قبل از بیهوشی کاتتری در مثانه قرار داده می شود تا ادرار تخلیه گردد و احتمال آسیب به مثانه کاهش یابد. کاتتر معمولا ظرف 6-12 ساعت بعد از جراحی خارج می گردد.

برش پوست:

پس از بیهوشی نوبت به برش پوست می رسد. دو نوع برش عمده افقی و عمودی وجود دارد. اغلب خانم ها برش افقی را ترجیح می دهند که حدود 2.5 تا 5 سانتی متر بالای خط رویش مو ناحیه شرمگاهی می باشد. مزیت این نوع برش درد کمتر پس از جراحی و بهبود سریع و زیبایی می باشد. برخی خانم ها نیز ممکن است به منظور سزارین از برش عمودی استفاده کنند. این نوع برش دسترسی سریع تری را به رحم فراهم می آورد. اگر جنین در شرایط تنگی قرار گرفته و یا خونریزی مادر بیش از حد باشد انجام این برش ممکن است موثر باشد.

برش رحم

برش رحم نیز که در بخش سوم از مراحل عمل سزارین قرار دارد ممکن است افقی یا عمودی باشد. نوع برش بستگی به فاکتورهای متعددی دارد که از آن جمله می توان به موقعیت و اندازه جنین، موقعیت جفت و وجود فیبروم اشاره کرد. برش رحم باید به اندازه ای بزرگ باشد که امکان خارج ساختن جنین فراهم آید بدون آنکه منجر به بروز آسیب گردد. عمدتا برش رحم به صورت عرضی یا افقی خواهد بود. اگر جفت در بخش پایینی و جلوی رحم قرار گرفته و یا اگر ناهنجاری های رحمی وجود داشته باشد در آن صورت نیاز به انجام برش عمودی وجود دارد. بعد از باز کردن رحم جنین ظرف چند ثانیه خارج می شود. بعد از تولد بند ناف جدا شده و جفت خارج می گردد. سپس رحم و پوست شکم با بخیه های قابل جذب یا گیره فلزی بسته می شود.

ریکاوری پس از عمل

پس از طی کردن مراحل عمل سزارین فرد در اتاق ریکاوری مانیتور می شود و در صورت لزوم از داروی ضد درد استفاده می شود. داروی ضد درد ابتدا به صورت وریدی و سپس به صورت خوراکی استفاده خواهد شد. ظرف یک تا سه ساعت بعد از جراحی تاثیرات بیهوشی از بین می رود و فرد به بخش وارد شده و 6 ساعت بعد تشویق به پیاده روی و 8 تا 12 ساعت بعد تشویق به مصرف مایعات می شود.

شیردهی بعد از زیمان

شیردهی در هر زمانی بعد از زایمان می تواند آغاز شود. متخصص اطفال ظرف 24 ساعت بعد از زایمان نوزاد را معاینه خواهد کرد. 24 ساعت بعد از انجام مراحل عمل سزارین بدون عارضه فرد مرخص می شود. گیره ها ظرف 3 تا 7 روز خارج می گردد در حالیکه بخیه های قابل جذب نیازی به کشیدن ندارد و توسط بدن جذب می شود. برش ناشی از انجام مراحل عمل سزارین ظرف چند هفته بهبود می یابد. در طول این زمان ممکن است کرامپ خفیف، اندکی خونریزی، ترشحات واژینال و بی حسی پوست اطراف محل برش وجود داشته باشد. اغلب خانم ها تا 6 هفته بعد از زایمان بهبود می یابند اما بی حسی ممکن است تا مدتی ادامه داشته باشد. بعد از جراحی سزارین اگر دچار علائمی مانند تب (بالای 38 درجه) شدید و یا اگر درد و خونریزی تشدید یافت فورا با متخصص زنان خود تماس حاصل کنید.

مراقبت بعد از سزارین

مراقبت صحیح طی 6 تا 8 هفته اول بعد از زایمان در سلامت مادر، رشد و تکامل نوزاد و سلامت خانواده تاثیرگذار است.

تا 24 ساعت پس از سزارین، ممکن است خونریزی در حد قابل توجهی وجود داشته باشد، ولی به تدریج از حجم خون کاسته می شود. همچنین ترشحات واژن نیز ممکن است تا یک ماه دیده شود.

درد محل عمل و درد ناشی از انقباضات رحم در پی شیردهی ممکن است احساس شود. این درد به علت برگشت رحم به حالت قبل از حاملگی است و با مصرف مسکن تجویزشده توسط پزشک معالج کم می شود.

پانسمان ناحیه سزارین ضدآب و شفاف است و می توانید هر روز به روش ایستاده، استحمام کنید.

تغذیه مادر پس از سزارین

توصیه می شود تا سه روز پس از سزارین از خوردن غذاهای نفاخ مثل میوه خام، آب میوه خام، آب میوه های کارخانه ای چون ساندیس و …، حبوبات، پلو و خورشت بپرهیزید.

غذاهایی چون کباب، جوجه کباب، گوشت یا مرغ آب پز و سبزیجات پخته مثل هویج، کدو، سیب زمینی و آب رقیق کمپوت مناسب ترند.در صورت یبوست از روغن زیتون، آلوخشک و انجیرخشک خیس کرده استفاده شود.

میزان فعالیت بدنی پس از سزارین

سعی کنید مرتبا راه بروید، چرا که راه رفتن هم از نفخ شما جلوگیری می کند و هم از یبوست.
به خاطر داشته باشید استراحت کافی، در فواصل فعالیت، به تسریع بهبودی دوران پس از زایمان کمک میکند.
سعی کنید در ساعاتی که نوزاد خواب است شما نیز استراحت نمایید و از دیدوبازدید های طولانی بستگان حتی الامکان بپرهیزید.
کار سنگین در منزل انجام ندهید.
برخی پزشکان به استفاده از شکم بند اعتقاد ندارند. چنانچه شکم بزرگ باشد، می توان آن را با پارچه (مثل شال پارچه ای) بست.
معمولا اجازه انجام ورزش از روز دهم به بعد، در اولین ویزیت پزشک معالج توسط پزشک معالج، به فرد داده می شود.

شیر دان به نوزاد پس از سزارین

مرتب از هر دو سینه به نوزاد شیر بدهید. در صورت حالات غیر عادی در سینه مثل سفتی سینه، درد، قرمزی و تب به پزشک معالج خود اطلاع دهید و به بیمارستان مراجعه نمایید.

همچنین شستشوی نوک سینه با آب ولرم، قبل و پس از هر بار شیردهی به منظور پیشگیری از آلودگی لازم است.

منابع :