تاریخچه سزارین

همانطور که می دانید سزارین یکی از روش های زایمان است که در آن با عمل جراحی شکمی نوزاد به دنیا می آید. آنطور که در تاریخچه سزارین آمده است داستانی پشت بوجود آمدن این روش بوده است که در ادامه مطلب به آن می پردازیم:

سزارین از کلمه یونانی به معنی “برش” ریشه گرفته. تاریخچه سزارین برمی گردد به دوران یونان قدیم که دفن مادر با بچه درون شکم ممنوع بود دلیل آن هم این بود که احتمال داشت با وجود مرگ مادر، جنین موجود در شکمش زنده باشد. مشخص نیست که این قانون به دلایل مذهبی یا برای افزایش جمعیت ایجاد شده باشد، اما در هر صورت برای نجات جنینی که مادرش در هنگام زایمان فوت کرده و یا در حال مرگ بوده انجام می شد.

هر یک از کشورهای دنیا تاریخچه متفاوتی برای زایمان سزارین دارند و با اینکه در کشور ایران تاریخ آن دقیق مشخص نمی باشد، ولی برای تاریخچه این نوع عمل زایمان، بهتر است نگاهی به شاهنامه بیندازید. در شاهنامه ذکر شده است که رودابه همسر زال یعنی همان مادر رستم، زایمان سزارین داشته است، چرا که رستم بسیار درشت هیکل بوده و به همین دلیل نمی توانسته او را به دلیل درد بسیار زیاد به صورت طبیعی به دنیا بیاورد. این شیوه زایمان در شاهنامه، نشانگر قدمت هزار ساله آن می باشد. در کشورهای اروپایی هم تاریخچه این عمل زایمان را مربوط به تولد سزار می دانند و به همین دلیل است که نام آن را برگرفته از نام سزار، یعنی سزارین گذاشته اند.

اغلب بر این باورند که زایمان سزارین نام خود را از امپراتور روم باستان “ژولیوس سزار” گرفته است، زیرا او اولین کسی بود که به شیوه ی غیرطبیعی به دنیا آمد و وقتی مادرش از دنیا رفت، طبیبان مجبور شدند تا با شکافتن و برش شکم مادرش او را به دنیا آورده و نجات دهند.

اما حقیقت این است که او اولین فرد برای به دنیا آمدن به این شیوه نبوده است.

اولین دلیل برای اثبات این ادعا این است که فرآیند برش دادن و شکافتن شکم زنان باردار برای به دنیا آوردن نوزاد در فرهنگ های مختلف جهان حتی پیش از ژولیوس سزار وجود داشته و جزئی از قانون امپراتوری روم باستان که به آن قانون سزاری Lex Caesaria گفته میشد نیز بوده است.

این قانون از زمان ” نوما پومپیلیوس” در (۶۷۳ – ۷۱۵ ق.م) یعنی خیلی پیشتر از ژولیوس سزار وضع شده بود. بر اساس این قانون اگر زن بارداری از دنیا می رفت، باید جنین از رحم مادر خارج میشد. برخی می گویند این قانون به دلیل اغراض دینی وضع شده و بر اساس آن کودک متوفا هم به مانند مادر از دنیا رفته اش به شکل جداگانه ای خاکسپاری میشد.

اطباء پس از این قانون دریافتند که با چنین روشی می توانند زندگی کودک سالم را با وجود از دنیا رفتن مادرش نجات بدهند.

بنابراین عمل سزارین نام خود را از قانون “سزاری” و قانون مدنی روم باستان گرفته است.

از سوی دیگر مادر ژولیوس سزار “آورلیا کوتا” آنطور که می گویند زمانی که او را باردار بود از دنیا نرفت بلکه بزرگ شدن ژولیوس سزار را دید و یکی از مشاوران سیاسی او نیز به شمار می رفت. مادر ژولیوس سزار ۱۰ سال پیش از قتل پسرش از دنیا رفت و در هنگام خاکسپاری اثر هیچ گونه برشی بر روی شکم مادر سزار دیده نمی شده است.

بر اساس شواهد تاریخی، اولین مورد جراحی سزارین که در آن مادر و نوزاد هر دو زنده مانده اند در اوایل قرن نوزدهم و در بریتانیا بوده است و پیش از این تاریخ هر عمل سزارینی به دلیل خونریزی، التهاب و عفونت منجر به مرگ میشده است. در نتیجه احتمال اینکه ژولیوس سزار با این روش به دنیا آمده و مادرش زنده مانده باشد هم ممکن نیست.

اولین زایمان با عمل سزارین:

در ابتدا به همین دلیل فقط جراحی باز کردن شکم در زایمان را انجام می دادند و به دلایل شرایط غیر استریل و بهداشتی مادر از دنیا می رفت. اولین خانمی که بعد از این جراحی زنده ماند زن یک کشاورز بود که به دلیل مشکلات سرویکس روند و مرحله زایمان پیشرفتی نمی کرد برای همین همسر او عمل سزارین به روش قدیمی انجام داد. کم کم با پیشرفت علم پزشکی تعداد افرادی که از این عمل جراحی جان سالم به در می بردند بیشتر می شد.

رواج عمل سزارین در قرن بیستم:

در قرن 20 بیماری لگنی که باعث بد شکلی لگن می شد در میان مردم رواج داشت و لگن شرایط مناسب برای زایمان طبیعی را نداشت برای همین سزارین در آن دوره زیاد شد. بعدها مشخص شد این بیماری به دلیل کمبود ویتامین D است ولی با وجود ریشه کن شدن آن سزارین همچنان باقی ماند.

امروزه حدود 32% نوزادان با روش سزارین به دنیا می آیند. اما زایمان طبیعی هنوز روش ثابت زایمان باقی مانده و سزارین فقط در شرایط خاص و در شرایطی که بهترین روش زایمان برای مادر و نوزاد باشد، انجام می شود

منابع