زایمان واژینال یا همان طبیعی هنوز شایع ترین روش زایمان در جهان است. اما اگر عارضه ای وجود داشته باشد پزشک ممکن است برای حفظ و تامین ایمنی مادر و کودک سزارین را پیشنهاد کند. سزارین در مواردی ممکن است اجتناب ناپذیر باشد در این مقاله هر آنچه که لازم است هر مادری از مراقبت های بعد از سزارین بداند را برای شما مطرح میکنیم.
مواردی که پزشک پیشنهاد سزارین میدهد :
- اگر کودک در حالت سر به پایین باشد.
- اگر کودک خیلی بزرگ باشد و نتواند از لگن عبور کند.
- اگر کودک علائم پریشانی و ناخوش احوالی داشته باشد.
- اگر مادر بیماری خاصی داشته و از داروهای قوی استفاده کند.
- اگر مادر به هر دلیلی نتواند زایمان طبیعی کند.
- وقتی مادر چند قلو باردار است.
در وهله اول برخی از عوارض سزارین را بررسی مکینم برخی از عوارض شایع زایمان سزارین شامل موارد زیر می شود :
- احساس سردرد بعداز به هوش آمدن
- ایجاد خونریزی بعد از عمل
- عفونت و چسبندگی هایی در رحم و لوله ها و حتی روده ها
- احساس درد و کشیدگی در ناحیه بخیه شده
- طولانی بودن زمان بستری در بیمارستان
- لگن درد و نقاهت طولانی تر نسبت به جراحی
- زایمان سزارین باعث خونریزی شدید در روزهای اول پس زایمان می شود. این مسئله به دلیل جراحی یا ترمیم رحم می باشد. شما برای حدود شش هفته خونریزی خواهید داشت که به مرور کمتر می شود.
- سردرد
- خون ریزی های پس از عمل که می تواند در افراد کم و زیاد باشد
- عفونت و چسبندگی رحم و لوله ها و حتی در مواردی چسبندگی روده
- عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه ها
بهبود پس از سزارین با زایمان طبیعی متفاوت می‌باشد ، زیرا سزارین یک عمل جراحی شکم است و مادر باید در جهت مراقبت های بعد از سزارین از خود اصول و قواعدی را به طور کامل رعایت نماید:
راه رفتن و مصرف داروی ضد درد: اگر پزشک توصیه کرده است که مادر می‌تواند راه برود ، اولین کار او این است که سعی کند راه برود. راه رفتن سبب می‌شود که از مشکلات و عوارض سزارین پیشگیری گردد. اگر مادر درد دارد پزشک داروی خوراکی و در صورت لزوم داروی تزریقی تجویز می‌کند.
نوشیدن مایعات: به طور معمول در ۲۴ ساعت اول زایمان مایعات تزریقی داده می‌شود ، ولی اگر شرایط مادر مساعد باشد ممکن است مایعات به صورت خوراکی داده شود.
دفع ادرار و مدفوع: برای دفع ادرار مادر ، داخل مثانه او لوله‌ای (کاتاتر) گذاشته می‌شود تا ادرار مادر را تخلیه کند. در روزهای دوم و سوم مادر ممکن است احساس کند که گاز در روده‌های او وجود دارد و ممکن است چند روز طول بکشد تا اجابت مزاج انجام دهد ، در چنین مواردی راه رفتن به دفع مدفوع کمک خواهد کرد.
مراقبت از زخم پست شکم: اگر مادر در هنگام راه رفتن و نشستن احساس درد در محل زخم می‌کند ، می‌تواند دست خود یا بالشی را روی شکم خود قرار دهد. در هنگام بلند شدن برای جلوگیری از سرگیجه باید کسی دست مادر را بگیرد و او را حمایت کند. مادر یا همسر او باید محل زخم را هر روز مشاهده کند و اگر ترشح یا خونابه‌ای ظاهر شد باید بلافاصله به پزشک اطلاع دهند. پس از برداشتن پانسمان زخم مادر می‌تواند هر روز محل زخم را با آب و صابون بشوید.
تغذیه بعد از سزارین:
دو سه روز بعد از زایمان سزارین از خوردن میوه های خام و آبمیوه های کارخانه ای و غذاهایی که دارای حبوبات هستند خودداری کنید.
بهتر است مرغ و یا گوشت را به صورت کباب مصرف کرده و سبزیجات به صورت پخته خورده شود. برای اینکه مادران به یبوست مبتلا نشوند بهتر است روغن زیتون و انجیر را در برنامه غذایی خود قرار دهند.همچنین مصرف آّب که مهمترین عامل برای جلوگیری از یبوست است، به مقدار زیاد باید آشامیده شود .برای جایگزینی مایعات بدن در دوران شیر دهی آّب بهترین گزینه است.
البته خوردن غذاهایی مثل کباب، جوجه کباب، گوشت یا مرغ آب پز و سبزیجات پخته مثل هویج، کدو، سیب زمینی و آب رقیق کمپوت پس از سزارین توصیه می شود. همچنین ممکن است که دچار یبوست شوید برای پیشگیری یا درمان این مشکل از روغن زیتون، آلوخشک و انجیرخشک خیس کرده استفاده نمایید.
موارد مهم دیگر در مراقبت های بعد از زایمان سزارین :
- برای اینکه به ناحیه بخیه زده فشار وارد نشود بهتر است برای اجابت مزاج از توالت فرنگی استفاده شده تا خیلی به حالت نشسته روی زانو قرار نگیرید.
- فعالیت بدنی به طوری که سبک باشد برای مادران واجب است. پیاده روی باعث جلوگیری از یبوست و نفخ خواهد شد. باید توجه داشته باشید که بین فعالیت ها استراحت کافی داشته باشید تا دوره پس از سزارین را به راحتی از سر بگذرانید.
- خواب مادر بعد از سزارین باید کافی و منظم باشد. مادران باید سعی کنند که ساعت خواب خود را با ساعت خواب نوزادشان تنظیم کنند.
- کارهای سنگین منزل مانند جابه جایی اجسام سنگین و کارهای طولانی نباید توسط مادران تازه سزارین شده انجام گیرد.
- اگر دارای شکم بزرگ هستید میتوانید از شکم بند و یا پارچه ایی برای نگه داشتن شکم خود استفاده کنید.
- بعد از دو هفته و بعد از اینکه مادر بعد از سزارین برای بار اول توسط متخصص خود معاینه شد می تواند با مشورت متخصص زنان به ورزش بپردازد.
- مادران دقت داشته باشند که از هر دو سینه به فرزندان خود شیر بدهند در صورتی که در سینه ها ی خود احساس درد، سفتی را داشتند با متخصص زنان مشورت کنند.
- داروهای تجویز شده توسط متخصص زنان و زایمان باید کاملا مصرف شوند.
- اگر پانسمان ضد آب است می توانید به مدت زمان کوتاه به حمام بروید اما اگر دارای پانسمان های ضد آب نیستید تا سه روز بعد از سزارین نباید به حمام بروید.
- سه روز بعد از سزارین پانسمان را باز کرده و به حمام بروید جای بخیه ها را با مواد شوینده مناسب به آرامی شست و شو دهید و پس از استحمام محل را با حرارت کم سشوار خشک کنید و این کار را هر روز ادامه دهید.
- بعد از هفت تا ده روز از گذشت سزارین به متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کرده تا بررسی ها و آزمایشات لازم روی شما انجام شود.
- در برخی افراد خونریزی بعد از سزارین از خونریزی قاعدگی بیشتر می شود این نکته طبیعی است اما اگر بعد از چهل روز این روند ادامه پیدا کند باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه شود.
- در صورت مشاهده هر گونه تب شدید، ترشح و کبودی در محل سزارین و ورم غیر قرینه پاها پزشک خود را در جریان بگذارید
منابع:
- http://baby-center.ir/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A8%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-
- http://www.pezeshk.us/%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C/90495
