کیسه های مملوء از آب موجود در تخمدان را کیست تخمدان می گویند. تشکیل این کیست ها بسیار شایع است، معمولا منجر به بروز علامت و نشانه ای نمی شوند و بعد از چند ماه و بدون نیاز به اقدامات درمانی خاص، بهبود می یابند.
تخمدان ها، ارگان های لوبیایی شکلی هستند که بخشی از سیستم دستگاه تناسلی را تشکیل می دهند. هر خانمی دارای دو تخمدان است که در کنار رحم قرار دارند. تخمدان ها دو عملکرد مهم در بدن را انجام می دهند:
• آزاد کردن تخمک ها که هر ۲۸ روز یک بار اتفاق می افتد و بخشی از سیکل قاعدگی می باشد
• آزاد کردن هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون
علائم کیست تخمدان
کیست های تخمدان معمولا هیچ گونه علامت و نشانه ای را به همراه ندارند، اما در صورتی که کیست پاره شود، بزرگ می شود و خونرسانی به تخمدان ها مسدود خواهد شد. در برخی موارد، شاهد بروز علائم زیر خواهیم بود:
– دردهای لگنی
– درد حین رابطه جنسی
– نیاز فوری به دفع ادرار
– بر هم خوردن نظم سیکل قاعدگی
– مشکلات باروری، البته در برخی موارد
در صورت تشدید و یا ادامه دار شدن علائم گفته شده، به متخصص زنان مراجعه کنید.
علت تشکیل کیست تخمدان
در برخی موارد، آندومتریوز علت تشکیل کیست تخمدان می باشد. آندومتریوز، زمانی اتفاق می افتد که بافت طبیعی رحم که آندومتریوم نام دارد، در خارج از رحم و در لوله های فالوپ، تخمدان ها، مثانه، واژن و رکتوم رشد می کند.
سندروم تخمدان پلی کیستیک، دیگر علت تشکیل کیست تخمدان می باشد. در این سندرم، کیست های کوچکی در تخمدان ها تشکیل خواهد شد.
در صورتی که پزشک احتمال وجود کیست تخمدان را بدهد، تست اولتراسوند انجام می شود. تشخیص کیست با انجام این تست، به بررسی های بیشتری نیاز دارد. به عنوان مثال، جهت اطمینان از سرطانی نبودن کیست ها و سرطان تخمدان ، آزمایش خون تجویز خواهد شد.
با این حال، بالا بودن سطح مواد شیمیایی در خون الزاما به معنای ابتلا به سرطان نیست و مواردی مانند:
– آندومتریوز
– عفونت لگنی
– فیبروم
باید تشخیص داده شود.
درمان کیست تخمدان
درمان کیست تخمدان با توجه به موارد زیر در نظر گرفته می شود:
– اندازه و ظاهر کیست
– علائم و نشانه های بالینی
– این که خانمی در دوران یائسگی است یا خیر
در بسیاری از موارد، کیست های تخمدان بعد از چند ماه ناپدید می شوند. تست اولتراسوند به تشخیص این مورد کمک می کند.
خانم ها بعد از سنین یائسگی ، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان هستند. به همین خاطر، انجام تست اولتراسوند و آزمایش خون همواره توصیه می شود.
در صورتی که کیست بزرگ و منجر به بروز علائم و نشانه هایی شود و یا سرطانی بودن کیست تشخیص داده شود، جراحی توصیه خواهد شد.
کیست تخمدان و بارداری
تشکیل کیست تخمدان مشکلی را برای باروری ایجاد نمی کند، تنها ممکن است زمان آن را کمی به تاخیر بیندازد.
در صورتی که نیاز به جراحی باشد، به گونه ای انجام خواهد شد که مشکلی برای باروری خانم ایجاد نشود. بدین معنا که تنها کیست برداشته می شود و آسیبی به تخمدان ها وارد نخواهد شد. در برخی موارد، هر دو تخمدان ها باید برداشته شوند، که در چنین سرایطی دیگر تخمک گذاری اتفاق نمی افتد و فرد دچار مشکلات باروری خواهد شد.
